Overal stapelen de rampberichten zich op en steeds meer mensen vragen zich af hoe het verder moet. Het is duidelijk dat er van alles fout gaat en dat we het merendeel daarvan zelf hebben veroorzaakt.
Het is hoog tijd dat we het beest in de bek kijken. Wetend dat we zelf dat beest zijn. Hoewel al lang bekend – en in allerlei woorden en talen geduid – drong het pas recent met al zijn consequenties tot me door. Als puntje bij paaltje komt dat kiest elk individu eerst voor zichzelf. Deze fundamentele instinctieve en begrijpelijke reflex is toch nog bepalender dan ik aannam.
Dat drong tot me door toen ik las over hoe wij omgaan met één van onze belangrijkste vertrouwensrelaties: het huwelijk. Uit een wetenschappelijk onderzoek gepubliceerd in Archives of Sexual Behavior blijkt: ‘extramarital affairs, mostly undertaken due to sexual dissatisfaction or desire for novelty, do not harm perceived marital happiness, with participants expressing high satisfaction and little remorse.‘ ofwel in gewoon Nederlands: Buitenechtelijke affaires, die meestal voortkomen uit seksuele ontevredenheid of een verlangen naar iets nieuws, hebben geen negatief effect op het waargenomen huwelijksgeluk. Deelnemers geven aan zeer tevreden te zijn en weinig berouw te hebben.
Kortom bedrog is OK? Ik haat het om bedrogen te worden, maar andersom voelt blijkbaar minder onaangenaam. En als ik dan kijk hoe Moeder Natuur er mee omgaat, dan moet ik erkennen dat list en bedrog bij de standaarduitrusting horen.
Dus stel ik me nu op het oncomfortabele standpunt dat ik eerst en alleen voor mezelf leef en dat de door mij zo geprezen integriteit en eerlijkheid even kunstmatig en cultureel bepaald zijn als schuld en schaamte.
Het betekent dat ik me niet meer kan verlaten op enig moreel kompas. Want ook dat is een sociaal construct. Het meest wrange bewijs is de genocide die nu aan de gang is in Palestina. Gezonde jonge mannen moorden er zonder enige remming op los. Video’s van hun opa’s die hetzelfde deden bevestigen het ontluisterende gemak en de tevredenheid over de gepleegde wreedheden. En jij en ik lieve lezer zijn dus geen haar beter. Die pijnlijke waarheid moet dus het uitgangspunt zijn voor elke maatschappelijke verandering.
Wat doen we hier dus mee? Is er een harmonische samenleving denkbaar op basis van dit natuurlijke gegeven? Mijn brein zegt dat dat handig is, maar hoe dan?
making things visible 