Belasting of contributie?

Dit ongepubliceerde stuk kom ik na tijden weer tegen. Het bevalt me. Ik ben benieuwd wat jij er van vindt…

Ik ga mezelf eens lekker toestaan om nog wat verder uit te zoomen.
Om te ontdekken waar de jeuk vandaan komt.

Onze westerse samenleving gelooft dat ons welvaren rust op ondernemerschap.

Onder die vlag verzamelen zich drie verschillende activiteiten: Dienstverlening, productie en handel. 
Toen ik als kleine zelfstandige voor mezelf begon had ik daar geen weet van.
Met vallen en opstaan leerde ik die verschillen. Ik kon de prachtigste dingen produceren (productie), maar dat betekent niet automatisch dat de klant zich daarmee geholpen voelde (dienstverlening). Hoe ik werd beloond was nog een heel ander aspect. Dat is handel.

Handel is de kunst van waardetoekenning. En waarde is geen objectief gegeven, maar uiterst contextueel en situationeel. Jouw winterjas is nu veel minder waard dan over een half jaar. Zeker de gebruikswaarde, maar daardoor ook de handelswaarde. Waarde is ook uiterst persoonlijk en tevens afhankelijk van allerlei psychologische factoren. En van onzekerheden zoals toekomstverwachtingen. Bij elke transactie weegt dit in principe allemaal mee.

Handelaren spelen met deze factoren. En bespelen zo hun tegenpartij. Dat kan heel ver gaan of worden begrensd door wettelijke of morele kaders. (Die helaas niet samenvallen.)

Ik weet nog steeds niet goed wat ik vind van handel. Ik neem waar dat dit onderhandelen in onze cultuur weggeorganiseerd is, terwijl ik op vakantie in Turkije of Marokko dit opeens moest aanleren.

Maar ik heb er een hekel aan dat mijn onzekerheid wordt geëxploiteerd door een ander die net iets meer weet en mij met een feitelijk onnodig verlies opzadelt. Mensen zouden elkaar dat niet moeten aandoen, zegt mijn gevoel. In de Amerikaanse zakenwereld is dit dan weer helemaal geaccepteerd. You are a winner or a loser. Met als gevolg een totaal gefragmenteerde super onveilige samenleving. 

Deze waarneming is relevant nu we hier in Nederland aanlopen tegen de nadelen van een naïef geloof in het heil van een ongebreidelde marktwerking. De markt dicteert waar de overheid zou moeten regeren. In de zorg, het onderwijs, de landbouw enzovoort.

Wat is de rol van rechtvaardigheid in belasting-inning. Hoe verhoudt zich dat met winstmaximalisatie in de internationale handel?

========================

Als de belastingheffing integraal onderdeel wordt van de internationale handelsstromen worden de handelaren leidend. Dat moet een overheid niet willen!

Handelaren willen rijk worden door winstmaximalisatie over de rug van hun klanten. 

In de middeleeuwen deden (r)overheden dat ook. Willen we daar naar terug?

Als de overheid het collectieve deel van de economie onder haar beheer wil hebben, kan dat veel eenvoudiger. En wel door de schatkist te vullen met een percentage van elke transactie tussen (rechts-)personen. Dat kan enkel door het geldverkeer onder haar hoede te nemen. Dat is sinds eeuwen uitbesteed aan private bankiers. Elke techneut kan momenteel een digitale munt introduceren. Als de overheid haar belasting zou innen in haar eigen guldens via haar eigen banksysteem, dan kan ze het collectieve deel automatisch afromen van elke transactie binnen Nederland.