Werkt niet, zou je zeggen. Logisch, maar ondertussen doen we het voortdurend. Onze flexibele geest verandert voortdurend van perspectief zonder dat we dat bewust waarnemen. Dat is een kwaliteit van ons patroonherkennend brein. Het zoomt in en uit en scant het actuele aandachtspunt voor houvast.
Maar dat blijkt ook zwakheden op te leveren, die te vaak onopgemerkt blijven. En in begin te vermoeden dat we onszelf daarmee flink in de problemen kunnen brengen.Dit is een poging om wat licht te schijnen op deze blinde vlek.
Zoals elk organisme zijn we lui. Ofwel economisch: We willen een optimaal resultaat voor minimale inspanningen. En omdat we ons hebben gespecialiseerd in het naar de hand zetten van onze omgeving, hebben we die zo ingericht als het ons uitkomt. En wel op basis van ons vaststaand wereldbeeld. Vrijwel alles is daarin vastgesteld en georganiseerd met als doel dat de economie optimaal functioneert. En de mensheid voor wie dat bedoeld lijkt te zijn is daaraan onderworpen.
Een recent voorbeeld uit mijn directe omgeving: De gemeentelijke overheid beslist van hogerhand dat er een nieuwe school wordt gebouwd. Dat project wordt ondergebracht bij een technisch projectmanager. Deze maakt afwegingen binnen het kader van dat ene project. De optimalisaties die daar logisch zijn, blijken bedenkelijk als je het ruimer bekijkt en meeweegt wat er in de zelfde periode op dezelfde plek moet gebeuren. De gemeenteraad die het proces moet controleren is (net zoals de wethouders die politiek verantwoordelijk zijn) overbelast en eenzijdig en te gedetailleerd geïnformeerd. Daardoor wordt alles wat het project betreft door hen op het bordje van de projectmanager teruggelegd. Die heeft maar één succescriterium: Het project afkrijgen binnen de gestelde geld- en tijdskaders. Als gevolg daarvan is voortschrijden inzicht onmogelijk geworden.
making things visible 